Ανάστημα ευγένειας και λόγου

Πόπη Διαμαντάκου, εφ. Τα Νέα, 1/11/2006

Ο καθαρός και μεστός λόγος που αρθρώνουν μαθητές απέναντι από την τηλεοπτική κάμερα ανεβάζει τον πήχυ των δημόσιων συζητήσεων και ανατρέπει τους όρους της τηλεοπτικής ομοιομορφίας

Μια ωραία εικόνα μαθητικών νιάτων ανέδειξε η «Ανατροπή», δίνοντας το μέτρο προσέγγισης του κόσμου των παιδιών μας από τις τηλεοπτικές κάμερες

Το πρόσωπο δροσερό, το άσπρο γιακαδάκι μόλις που έσπαγε την αυστηρότητα του μαύρου πουλόβερ, στη μύτη καρφωμένα γυαλάκια και τα μαύρα μαλλιά πιασμένα σε βιαστικό κότσο. Ο λόγος κοφτερός, λάμα καυτή. Το επιχείρημα αποστομωτικό. Η φωνή είχε ανέβει μερικούς τόνους, θυμωμένη, αλλά οι φράσεις δεν έχασαν ούτε δευτερόλεπτο την αρμονία των ωραίων ελληνικών. Εικόνα εκτυφλωτική μιας έφηβης μαθήτριας που κάνει την καρδιά μας να ξαναβρίσκει τον ρυθμό της ελπίδας.

Και δεν ήταν η μόνη· δυο ακόμη συμμαθήτριές της παίρνουν τον λόγο μπροστά στην κάμερα της «Ανατροπής», για να τον αρθρώσουν λόγο με την ίδια ευγένεια και σεβασμό στις λέξεις. Ούτε μία χαμένη αδίκως. Ολόκληρη ομάδα παιδιών ξενυχτούν σε μια αίθουσα τού υπό κατάληψη σχολείου τους, του Μαρασλείου, για να συμμετάσχουν στην τηλεοπτική συζήτηση. Και καταφέρνουν να δώσουν περιεχόμενο στον τίτλο της εκπομπής του Γιάννη Πρετεντέρη. Κατορθώνουν την ανατροπή. Παρεμβαίνουν καταλυτικά στην πλήξη που προοιωνιζόταν η σύνθεση του κεντρικού πάνελ, ακυρώνουν τους κανόνες που έχουν καθιερωθεί από όλα τα ομοιόμορφα τοκ σόου με καλεσμένους διασημότητες της πολιτικής και της τηλεόρασης και θέτουν κριτήρια. Αυτά που η δημόσια ζωή έχει χάσει υιοθετώντας εκείνα των τηλεοπτικών σόου. Με απόλυτη φυσικότητα. Ανεβάζουν τον πήχυ.

Δύο εκπρόσωποι των μεγάλων κομμάτων, Μιλένα Αποστολάκη από το ΠΑΣΟΚ και Λευτέρης Ζαγορίτης από τη Ν.Δ., συγκρούονται από το πρώτο λεπτό για το ποιος τα κατάφερε καλύτερα στην παιδεία, χωρίς ούτε στο ελάχιστο να αντιληφθούν ότι οι μαθητές είχαν θέσει όρους και προδιαγραφές στη συζήτηση και οι δυο τους δεν ανταποκρίνονταν. Δίπλα τους ο Μανώλης Αναγνωστάκης - που επιλέχτηκε να συμμετάσχει με κριτήριο προφανώς ότι ανήκει στο δημοσιογραφικό δυναμικό του Mega, καθώς άλλη ιδιότητά του που να επιβεβαιώνει πιο ειδικές, πιο συστηματικές γνώσεις για την παιδεία και τα προβλήματά της δεν είναι γνωστή - παρέμενε αμήχανος. Στο πάνελ και ο Λάκης Λαζόπουλος, που από την εποχή του Τζίμη (ο χαρακτήρας του «χαμένου νέου» από τη σειρά «Δέκα μικροί Μήτσοι») έχει κατοχυρώσει τηλεοπτικώς τον ρόλο του αποκλειστικού συνομιλητή - αντιπροσώπου των νέων του έθνους, και ακόμη ο Αλέξης Τσίπρας του Συνασπισμού ως παλαιός μαθητής - καταληψίας.

Όλοι τους θαμπώνουν καθώς καταλαμβάνει την οθόνη η φωτεινή εικόνα κανονικών παιδιών, παιδιών σαν αυτά που ξέρουμε, που πιστεύουμε ότι κάνουν τον κανόνα, τα οποία ορθώνουν ανάστημα ευγένειας και καλού αγώνα απέναντι σε κενές αντιπαλότητες κομμάτων εξουσίας.

Τα προβλήματά τους διατυπωμένα με σαφήνεια, η κριτική τους ανελέητα ειλικρινής: Αν με την πολιτική της Ν.Δ. για την παιδεία το ποτήρι ξεχείλισε, τότε το ΠΑΣΟΚ ήταν αυτό που το γέμισε. Και δεν σταματά εδώ η μαθήτρια που σηκώθηκε όρθια για να αντιμετωπίσει τον φακό, τους πολιτικούς, τους γονείς της, το τηλεοπτικό κοινό, με το θάρρος της γνώμης: Το ξέρουμε όλοι πολύ καλά πως το πρόβλημα δεν είναι ούτε η βάση του 10 ούτε τα μη κρατικά πανεπιστήμια, είναι πολύ παλιό, υπάρχει χρόνια, και καμιά πολιτική είτε του ενός κόμματος όταν ήταν στην εξουσία είτε του άλλου δεν το έλυσε, άρα, κάτι άλλο φταίει, κάτι βαθύτερο, μήπως πρέπει να αναζητήσουμε τις αιτίες του. Και αν ούτε το ΠΑΣΟΚ ούτε η Ν.Δ. μπορούν να το βρουν, τότε η ευθύνη ανήκει σε εμάς τους πολίτες που ψηφίζουμε.

Στο στούντιο όλοι χειροκροτούν. Οι συμμαθητές της επίσης. Για την «Ανατροπή», είναι μια ευτυχισμένη στιγμή.

«Ο βασιλιάς είναι γυμνός»

Οι φράσεις των μαθητών που βρίσκονται στο Μαράσλειο ακούγονται σαν βέλη που καρφώνονται στον στόχο. Μας θυμίζουν το παραμύθι με τον πιτσιρικά που φωνάζει «ο βασιλιάς είναι γυμνός». Δεν χρειάζεται να φωνάξουν. Αρκεί που γνωρίζουν να μιλούν. Οι πολιτικοί κολλημένοι στην αντιπαράθεση για την εξουσία δείχνουν πως έχουν ξεχάσει. Οι μαθητές έχουν αιτήματα λογικά, οι προτάσεις των πολιτικών έδειχναν νεφελώδεις. Ζητούν πάσο για φθηνό εισιτήριο σε θέατρο και κινηματογράφο, ζητούν και άλλη γνώση, καλλιέργεια, και αποδεικνύουν τη μεγάλη αξία αυτής που έχουν ήδη αποκτήσει. Επιστρατεύουν ένα απόσπασμα του Αριστοτέλη που υποστηρίζει το ήθος της δημόσιας παιδείας, αντί άλλου επιχειρήματος κατά των περίφημων «μη κρατικών πανεπιστημίων» του κυβερνητικού νομοσχεδίου, και η εξυπνάδα τους κάνει τις λέξεις να μουδιάζουν πριν βγουν από τα χείλη του κ. Ζαγορίτη.

Σχόλια